Alphonse de Lamartine, Histoire
de La Turquie, Paris, Librairie du
Constitutionnel, 1855. 8 cilt: c.1 – 400
s; c.2 – 424 s; c.3 – 420 s; c.4 – 456
s; c.5 – 400s; c.6 – 446 s; c.7 – 413 s;
c.8 – 403 s;... 12 x 18 cm, sırtları meşin,
kapakları karton, sayfa kenarları ve iç
kapakları ebrulu ciltlerinde.
“Hayallerin ve duyguların ozanı”
olarak nitelenen Alphonse de
Lamartine 19. yüzyılın en ünlü
şairlerinden biri olmasının yanı
sıra askeriyede, dışişlerinde ve
siyaset sahnesinde önemli görevleri
üstlenmiş edebi bir kişiliktir. 1833
yılında katıldığı siyasi seçimi kıl
payı kaybedince 1832-33 yılında
Marsilya’dan hareket eden bir gemiye
binerek uzun bir Levant yolculuğuna
çıkar. Yolculuk sırasında kızı Julia
Beyrut’ta ölür. Siyasi kimliğini
çok önemsediğinden bu yolculuğu
aslında bir çeşit “devlet büyüğü
görkemiyle” gerçekleştirmiştir. Malta,
Yunanistan, Beyrut, Kudüs, Suriye
ve Lübnan’ı dolaşır, Filistin’i gezer.
Dönüş yolculuğunda İzmir’e ve
İstanbul’a gelir. Şehrin birçok yerini
gezer, çatılardan İstanbul’un seyrine
dalar, padişahın sarayını görme
olanağını bulur, Beyoğlu’nun yanı
sıra Tarabya’daki Fransız Elçiliği’nin
yazlık rezidansında kalır. Milletvekili
seçildiğini öğrendiğinde karayoluyla
İstanbul’dan ayrılır. 1848 Devrimi’nde
birkaç ay cumhurbaşkanlığı yapar.
Başlangıçta halk tarafından sevilen
Lamartine daha sonra itibarını
kaybeder. 24 Nisan 1849’da Sultan
Abdülmecid ve Sadrazam Reşid
Paşa’ya Türklere olan sevgisini ve
derin dostluğunu dile getiren birer
mektup yazar, modern yöntemlerle
tarım yapmayı planladığını belirterek
İzmit veya İzmir yakınlarında, bir
çiftliğin kendisine tahsis edilmesinitalep eder. Aydın yakınlarında
bir arazi verilir, çiftlikler devletçe
satın alınır ve yirmi beş yıl süreyle
kendisine verilir, ancak işletecek
sermayeyi, istediği yatırımları
bulamadığından Türkiye’ye
yerleşmekten vazgeçer. 1850’de ikinci
defa Türkiye’ye gelen Lamartine
İstanbul ve İzmir’e gider. Ihlamur
Kasrı’nda Sultan Abdülmecid’in
huzuruna çıkar. Bu ikinci
yolculuğunu Le Nouveau Voyage en
Orient (Paris 1877) adıyla gezi notları
şeklinde anlatır. Romantizm akımının
bir sanatçısı olarak anlatımları detaylı
ve doğa duygusunun ağır bastığı
tanımlar şeklindedir, bir ressamın
fırçasındaki inceliğe uygundur
denilebilir. Bunun yanı sıra derin
karakter analiziyle anlattığı dönemin
önemli kişilerinin portreleri, peyzaj
anlatımları, toplumsal yaşam, halkın
günlük yaşamına ait ayrıntılar, estetik
duygusu, zevkleri gibi farklı bir bakış
açısıyla kaleme almıştır. Kaynak:
Ayşe Yetişkin Kubilay, “Hayallerin
ve Duyguların Ozanı: Alphonse de
Lamartine (1790-1869)”, Yabancı
Seyyahların Gözünden İstanbul
19.-20. yy, İstanbul Kültür A.Ş Yay.,
İstanbul 2021, s. 316-347.Devamını Oku