B[ernard]. C[amille]. Collas, La Turquie en 1864, E. Dentu, Paris,1864. xi, 480 s, 23 x 14,5 cm, karton kapaklı haliyle. Bernard Camille Collas (1819-1898) uzun yıllar Osmanlı topraklarında yaşamış bir Fransızdır. Collas, devletin üst kademeleriyle kurduğu yakın ilişkiler sayesinde Osmanlı arşivlerini kullanarak bilgi ve belge bakımından temeli çok sağlam bir kitap yazmıştır. Bu eser, içerdiği zengin istatistik bilgilerin yanı sıra yeni harflerle basılmamış pekçok belgenin ve özellikle de kapitülasyonların tam metnini kapsaması bakımından temel kaynaklardan biri sayılmaktadır.

Gustave Schlumberger, La Siège la Prise et le sac de Constantinople par les Turcs en 1453, Librairie Plon, Paris, 1922. iii, 375 s, metin dışında 20 gravür, metin sonunda 1 katlanır harita, 22,5 x 15 cm, sıtı mşin, ebru kapaklı şık cildinde. Kitabın sonundaki Mordtmann’ın elinden çıkan Bizans döneminde suriçi bölgesinin yerleşim planını gösteren büyük harita çok önemlidir. Semavi Eyice Schlumberger’in bu eserini İstanbul ile ilgili kitaplarının en önemlisi olarak gösterir. Kitap, M. Nahid adında Paris’te tahsil görmüş bir Türk tarafındanTürkçe’ye çevrilerek İstanbul’un Muhasarası ve Zaptı (İstanbul, 1330) adıyla basılmıştır.

'Geoffroi Ville-hardouin ve Henri de Valenciennes, Conquette de Constantinople, Paris, 1882. FirminDidot, Paris, 1882. xxii, 616 s, 27 x 19 cm, sırtı meşin ebru kapaklı dönem cildinde. Fransız şövalye ve tarihçi Geoffroi de Villehardoin (1160 - 1212?) iV. Haçlı Seferi’ne katılmış, yazdığı kronikte Kutsal Topraklar’a varmadan Konstantinopolis’te sona eren seferin komutanlarını savunmuştur. iV. Haçlı Seferi Kronikleri, Geoffroi de Villehardoin’in Konstantinopolis’in Fethi ve Henri

[Pierre Augustin] Guys, Voyage Littéraire de la Grèce, au Lettres Sur Les Grecs : Anciens Et Modernes; Avec Un Parallele De Leurs Moeurs; On y a joint un Voyage de Sophie à Constantinople, un voyage d’italie, & quelques Opuscules du même, Duchesne, Paris, MDCCLXXVi [1776]. 2 cilt: c.1 – iv, 540 s, 6 gravür; c.2 – 558 s, 1 katlanır levha, 20 x 13cm, döneminin şık ciltlerinde. Fransız hekim P. A. Guys (1720 – 1799), bu eseri dolayısıyla, Doğu’ya dikkat çeken ilk folklorcu olarak da Kabul edilmektedir. 1739’dan itibaren Doğu’da yaklaşık otuz yılını geçirmiş, çeşitli ticari faaliyetlerde bulunmuştur.

Theophile Lavalle, Histoire de l’Empire Ottoman depuis les tmps anciensjusqu’a nous jour, Garnie Freres, Paris, 1855. viii,528 s, 18 çelik baskı gravür, 27 x 19,5 cm, döneminin şık cildinde.

'[Elizabeth Craven], Voyage de Milady Craven a Constantinople par la Crimée en 1786, traduit de l’Anglois par M. D, baskı yeri yok, 1792. 351 s, 13 x 8 cm, sırtı deri kapakları karton cildinde. Elizabeth Craven (1750-1828) İngiliz kadın seyyahtır. Kitabın orijinali A Journey through the Crimea to Constantinople (London, 1789) adıyla yayınlanmıştır. Hayatı skandallarla dolu olan Elizabeth Craven kocasından ayrıldıktan sonra İstanbul’da sonlanacak bir dizi seyahat gerçekleştirir. Sonradan

'Histoire Universelle, Depuis Le Commencement Du Monde Jusqu’a Présent 15 Contenant l’Histoire des Royaumes d’Arménie, de Pont, de Cappadoce, de Pergame, de Thrace, d’Epire, de Bythynie, de Colchide , d’ibérie, d’Albanie, de Bosphore, de Medie, de Bactrie, d’Edesse, d’Emese, d’Adiabene, de Characene, d’Elymaide, de Comagene et de

'J[ohn]. C[am]. Hobhouse, A Journey through Albania, and other provinces of Turkey in Europe and Asia, to Constantinople during the years 1809 – 1810, second edition, printed for James Cawthorn, London, 1813. 2 cilt: 1152 s, 23 gravür, 27 x 22,5 cm, döneminin şık ciltlerinde. İngiliz devlet adamı Hobhouse’un (1786 – 1869) 19. Yüzyıl başlarında yakın dostu Lord Byron ile çıktığı Doğu Avrupa yolculuğunun izlenimleri… Önce Arnavutluk’a giden ikili, burada Ali Paşa ile görüşür. Sonra Yunanistan’a geçerler ve buradaki halk arasında Türk düşmanlığnın yaygın olduğunu görürler. Bir sure Atina’da kalıp

Michael Angelo Titmarsh [William Makepeace Thackeray], Notes of a journey from Cornhill to grand Cairo by way of Lisbon, Athens, Constantniople, and Jerusalem, Titmarsh, 2. Ed.; chapman and Hall, London, MDCCCXLVi. xii, 220 s, 24 Temmuz 1844 günü başlayan ve Vigo, Lisbon, Cebelitarık, Atina, İzmir, İstanbul, Rodos, Beyrut, Suriye, Kudus Yafa ve İskenderiye’ye uzanan bir yolculuğun öyküsü. 19. Yüzyıl İngiliz romancısı William Makepeace Thackeray’ın (1811 – 1863) takma adla yazdığı seyahatnamenin ilk basımıdır.

[Julia] Pardoe, the Beauties of the Bosphorus. illustrated in a series of Views of Constantinople and its Environs, from original drawings by W. H. Bartlett, Virtue and Co, London, tarihsiz [c 1855]. xii, 172 s, 1 frontispiece (Julia Pardoe’nün gravürü), 85 gravür, 1 harita, künye sayfasında 1 ilave gravür, 28 x 21 cm, sırtı ve köşeleri deri kapakları bez, sayfa kenarları yaldızlı deri cildinde. Julia Pardoe (1806-1862) tanınmış bir İngiliz yazarıdır. Yazmaya 14 yaşındayken şiirle başlamıştır. Bunun ardından yazdığı romanlar da çok beğenildi. Anılarını ve gezi notlarını yayımladı. Geçirdiği bir hastalık sonucu, güney ülkelerine yolculuklar yapmak zorunda kaldı.

A[dolphe] Thalasso (yazan), F[austo]. Zonaro (resimleyen), Déri Sé’adet, ou Stamboul Porte du Bonheur. Scènes de la Vie Turque, l’Edition d’Art H. Piazza & Cie., Paris, 1908. 217 s, metin içinde Zonaro’nun çizimlerinden yapılmış [49] renkli taşbaskı resim, [8] renkli taşbaskı başlık ve ara başlık levhası, 300 adetlik sınırlı baskının 232 №’lu nüshası, 23.5 x 16.5 cm, sayfa kenarları altın yaldızlı maroken cilt, dışı ebru motifli kağıt içi ise deri kaplı özel kutusunda muhafaza edilmiştir. Kitabın içindeki resimler pelür kağıdı ile korumaya alınmış, ayrıca orijinal baskıdaki kağıt kapaklar cilt içinde muhafaza altına alınmıştır.

Edmondo de Amicis, Constantinople, Henry T. Coates, Philadelphia, 1896. 2 cilt: 303 s, 25 fotogravür; 309 s, 25 fotogravür, metin sonunda 1 renkli katlanır harita, 21 x 14 cm, bez ciltlerinde. 15. İtalyanca baskıdan İngilizce’ye çeviren: Maria Hornor Lansdale.Numaralı basım:69/1000. İstanbul konulu seyahatnameler arasında önemli bir yer tutan, canlı ve renkli üslubuyla geçen asrın İstanbul’u için zengin bilgiler veren, birçok dile çevrilen ve defalarca basılan kitabın 1896 tarihli edition de luxe baskısı sunulmaktadır. Müzayedeye sunulan nüsha bin adetlik bu sınırlı baskının 69 №’lu nüshasıdır.

'a) [Francis] Marion Crawford, Constantinople, Charles Scribner’s, New York, 1895. 79 s, 28 resim, ex-library, 21.5 x 16 cm, bez cildinde.

[René Grandjean], Céramique Orientale, Henri Ernst, Paris [c 1925]. 3 s (metin), sayfalara yapıştırılmış 40 renkli resim, 39 x 29 cm (folyo), kenarından kurdele ile bağlı portfolyo şeklindeki karton cildinde. Bu nadir kitapta İznik çini ve seramiklerine ait örneklere yer verilmektedir.

'Jean Ebersolt ve Adolphe Thiers, Les Églises de Constantinople, Ernest Leroux, Paris, 1913. 2 cilt: vii, 295 s, 58 planş (57 planşta 74 resim, bunların 4’ü çift sayfadır), 38 x 30 cm (folyo), karton ciltlerinde. Bu eser Bizans dönemi İstanbul’una ilişkin en önemli kitaplardan biridir. Bizans İstanbul’unun dini yapıları üzerine klasik değerde sayılan bu kitap camiye çevrilmiş olan Bizans kiliseleri hakkında ayrıntılı bilgiler verilmektedir. Metin bölümünde 123 figür ve fotoğraf yer almaktadır. 58 adet büyük boy planş içeren albüm yapıların mimari özelliklerini en ince ayrıntısına kadar göstermektedir. Bizans İstanbul’unun

Alexandre M. Raymond, l’Art islamique en Orient, ii: Partie [Fragments d’Architecture Religieuse et Civile], Pera, Constantinople: M. Schulz, Prague for Librairie Raymond, 1924 (ilk ve tek baskı). [2] levha başlık başlık s, 12 s önsöz, 50 kromolitografi tekniği ile basılan renkli levha (8-9, 10-11, 12-13, 24-25, 26-27, 32-33, 44-45 ce 59-60 №lu levhalar çift sayfada ve biraradadır, 31 №lu levha çift sayfadır), 49 x 35.5 cm (folyo), karton cildinde. Renkli planları Alexandre M. Raymond (1872-1941) ve metni Karl Wulzinger (1886-1948) tarafından hazırlanan Vieilles Faïences Turques en Asie Mineure et à Constantinople (baskı yeri ?, c 1922) part i olarak kabul edilir.

Frid[ericus]. Guilelmus Thisquen, Phocaica. Dissertatio Philologica. Scripsit. Apud Tob. Habicht Librarium, Bonnae, [1843]. ii, 58, [1] s, 20,5 x 13 cm, kağıt kapağında. 1818 doğumlu Bonn Üniversitesi doktora öğrencisi Fridericus Guilelmus Thisquen tarafından hazırlanan, Foça’nın tarih ve tarihsel topoğrafyasının anlatıldığı tez müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.

Comte Giuseppe Greppi, Souvenirs d’un Diplomate italien a Costantinople, Typographie Plon-Nourrit et C.ie, Paris, 1910. 16 s, 25 x 16.5 cm, kağıt kapağında. Revue d’Histoire Diplomatique’den ayrıbasım. Giuseppe Greppi di Bussero (1819-1921) İtalyan siyaset adamı ve diplomatıdır. 1863 yılında İstanbul’daki İtalyan büyükelçiliğine maslahatgüzar olarak atandı. 1864’de mukim elçi oldu ve 1866’ya kadar İstanbul’da kaldı. Bu ayrıbasımda İstanbul’daki diplomatik hatıralarını anlatır.

Jean Nicolaidès ve [Émile] Henry Carnoy, Traditions Populaires de Constantinople et ses Environs, Contributions au folklore des Turcs, Chrétiens, Arméniens, etc, La Bureaux de «La Tradition», Paris, MDCCCXCii [1892]. 39 s, 25 x 16 cm, kağıt kapağında. “Tiré à cent exemplaires” ibaresi ile sadece 100 adet basılan ve ilk defa görülen bir kitaptır. Jean Nicolaidès ve Henry Carnoy Türkiye’deki halk folkloru üzerine yürüttüğü araştırmalarının nüvesini ortaya koyan bu küçük kitapçıkta Türklerin, Rumların ve Ermenilerin batıl inanışları ile ilgili örneklere yer vermektedir. Elimizdeki kitap première série ibaresini taşımaktadır.

Armenag K. Bedevian, illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names in Latin, Arabic, Armenian, English, French, German, italian and Turkish Languages including Economic, Medicinal, Poisonous and Ornamenal Plants and Common Weeds – 1711 illustrations, Argus & Papazian Presses, Cairo, 1936. [vii-] xv, 644, 455, [1], [10] s, 20.5 x 14 cm, kutulu bez cildinde. 1936 yılında basıldıktan sonra citlenmeden formalar halinde kalan nüshalar 1978 yılında Central Committee of National Armenian Fund tarafından yazarın varislerinden alınarakciltlenmiştir. Elimizdeki nüsha, bu ciltlerden biridir.

George Fayette Thompson, The Angora Goat, U.S. Department of Agriculture, Washington, 1901. 48 s, metin içinde birçok fotoğraf, 23 x 15 cm, kağıt kapağında. George Fayette Thompson (c 1857 – 1906) tarafından titiz bir araştırmanın sonucu olarak yazılan bu kitap Ankara keçisinin Küçük Asya’daki tarihçesini, ihracat ve ithalatını, üretimini, bakımını, hastalıklarını, et, süt, yün, kürk ve deri olmak üzere endüstriyel manada kullanımını, kısaca tüm yönlerini kapsamlı olarak anlatmaktadırKitabın A Manual of Angora Goat Raising with a Chapter on Milch Goats başlıklı başka bir baskısı Chicago’da 1903’te basılmıştır.

[Anonim], The Anti-Greek Riots of September 6, 1955 at Constantinople and Smyrna and their Aftermath, National Council for Public Enlightenment, Athens, 1956. 16 s, metin içinde fotoğraflar, 21 x 14 cm, kağıt kapağında. Bu kitapçık, İstanbul ve İzmir’in adlarının 1955 gibi çok geç bir tarihte hala Constantinople ve Smyrna olarak gösterilmesi bakımından ilginç ve manidardır. Eserde Cumhuriyet tarihimizin utancı olarak gösterilen 6-7 Eylül olaylarında ve takibeden günlerde İstanbul ve İzmir’de yaşananlar anlatılmaktadır. İlk defa görülen çok nadir bir eserdir.

Horatio Southgate, A Letter to a Friend: in Reply to a Recent Pamphlet, from the Missionaries of the American Board of Commissioners for Foreign Missions at Constantinople, D. Appleton, New York; George S. Appleton, Philadelphia, MDCCCXLV [1845]. 45, 4 s, 21 x 13 cm, kapaksız olarak. Horatio Southgate (1812-1894) Osmanlı imparatorluğunda misyonerlik potansiyelini araştırmak üzere seyahatler yapmış bir piskopostu. Bu kitapçıkta bölgede yürütülecek misyonerlik çalışmaları ile alakalı olarak kilisenin karşılaştığı sorunlarla ilgili tartışma ve görüşleri içeren resmi raporların metinlerine yer verilmektedir.

Rufus Anderson, History of the Missions of the American Board of Commissioners for Foreign Missions to the Oriental Churches, Congregational Publishing Society, Boston, 1872. 2 cilt: xxiv, 426 s, 1 katlanır harita; xvi, 532 s, 19.5 x 12.5 cm, lüks deri ciltlerinde. Amerikalı papaz Rufus Anderson’un bu ünlü eseri Amerikan misyonerliğinin Ortadoğu’daki faaliyetlerinin başlangıcından 1848 yılına kadarki tarihini vermektedir. Rufus Anderson (1796-1880) hayatını American Board of Commissioners for Foreign Missions (ABCFM) teşkilatının uluslararası faaliyetlerini organize etmeye adamış bir papazdır.

E. E. Strong (editör), in Lands Afar, a Second Series of Mission Stories of Many Lands, A Book for Young People, American Board of Commissioners for Foreign Missions, Boston, 1897. 397, [2] s, 25 x 16 cm, bez cildinde. Amerikan misyoner kuruluş American Board of Commissioners for Foreign Missions’un dünyanın çeşitli bölgelerinde yaptığı çalışmalara ilişkin bilgiler bulunan kitabın Türkiye’ye ilişkin bölümünde yer alan 16 yazıda Türkiye’deki farklı etnik ve dini unsurlar oldukça detaylı olarak anlatılmış ve yazılar fotoğraflarla desteklenmiştir.