ATATÜRK İLE MÜLAKAT YAPAN GAZETECİ CLARE SHERIDAN'IN TÜRKİYE İZLENİMLERİ

Kategori: Kitap

Lot No: 32

Clare Sheridan, A Turkish Kaleidoscope, Duckworth, London, 1926. 223 s, 32 fotoğraf, 14 x 22 cm, bez cildinde. 1924-1925 döneminde Türkiye’de bulunan yazar, zamanını yalnız İstanbul Tarabya’daki yalısında geçirmekle yetinmeyerek, Bursa, Ankara ve tüm Karadeniz kıyısındaki limanları da gezmiş ve izlenimlerini bu kitapta toplamıştır. Onun gözünden Şirket-i Hayriye grevini (1925), grev yapan işçilerin tamamı işten çıkartılarak iki saniyede sona erdirilişini, İstanbul’dan geçen Rus göçmenlerin, Ermeni ve Rumların, fakirlikten harap durumdaki mübadele insanlarının tasvirlerini öğreniriz. Bu kitap sadece gezi veya anı kitabı olarak değil, gayet sivri bir dille, yer yer insafsız bir alaycılıkla yapılmış bir eleştiri olarak tanımlanabilir. İstanbul’daki elçiliklerde düzenlenen şaşalı davetlerin yanı sıra, sıradan Türklerin mobilyalarına, çiçek çeşitlerinden, hamamda geçen muhabbetlere yeni cumhuriyetin her gün, her dakika ve özellikle de aynı anda değişen manzaraları üzerinde dolaşmıştır. 1925 yılında yazılan kimi sosyolojik ve politik saptamaların bugün bile geçerliliğini koruyor olması okuyucuda hayret uyandırmaktadır.

Muhammen Bedel