A. Synvet, Traité de Géographie Générale de l"Empire Ottoman, Typographie et Lithographie Centrales, Constantinople, 1872. ix, 235 s, 20,5 x 14 cm, kağıt kapağında. Mekteb-i Sultani öğretmeni A. Synvet eserini Yusuf İzzeddin Efendi’ye ithaf etmiştir. Yazar, kitabına yazdığı önsözde amacının üç kıtanın merkezinde yer alan Osmanlı İmparatorluğu’nu tanıtmak olduğunu belirtmektedir. Kitapta Osmanlı coğrafyası vilayet bazında incelemiş. Bunlar sırasıyla Edirne, Tuna, Bosna, Perzerim (Prizren) ve İşkodra, Yanya, Selanik, Girit, Hüdavendigar, Aydın ve İzmir, Cezayir-i Bahr-i Sefid, Kastamonu ve Angora, Konya ve Adana, Trabzon ve Sivas, Erzurum ve Diyarbakır, Bağdat, Halep, Şam, Hicaz ve Yemen, Trablus ve Bingazi, Tunus, Samos, Mısır, Romanya, Sırbistan ve Karadağ. Kitabın sonundaki bölümlerde ise imparatorluğun tarımı, sanayisi, ticareti ve yönetimi inceleniyor. Kitapta yer alan tablolarda Osmanlı İmparatorluğu üzerine sayısal bilgiler verilmiştir.

E. Cardon, Le Musée du Fumeur traitant du Tabac et de la Pipe et Comprenant le Récit du Voyage de l"Auteur en Orient, En Vente Chez l"Auteur, Paris, 1866. 281 s, 18 x 12 cm, kağıt kapağında. Tütünün tarihi, keşfi, Avrupa’ya tanıtımı ve yazarın Türkiye seyahatini içeren 90 sayfalık bölüm bu kitabın baskısını çok özel kılmaktadır. Seyahatname tarzında yazılmış olan bu kitapta haşhaş, eşkıyaların saldırısı, tütünün botanik ve kimyasal karakteristiği, tütün ekonomisi, pipo tütünü çeşitliliği ve son olarak bir doktor ile araştırmacının tütün ve afyon kullanımı gibi konularda yapmış olduğu diyalog anlatılmaktadır. Kitabın gayet uzun olan 5. bölümü (s 53-144) yazarın Marmara Bölgesi’nde yaptığı gezilere ayrılmıştır. Sadece tek baskı yapan bu nadir ve ilginç kitap müzayedelerimizde ilk defa görülüyor.

387 s, 18.5 x 11 cm, sırtı deri kapakları karton cildinde. Soylu bir aileden gelen ve İtalya’nın bağımsızlığını sağlamasında seçkin bir rolü olan Trivulzio İtalya’yı terketmek zorunda kaldıktan sonra Plaisance Düşesi’nin konuğu olarak Yunanistan’da kaldı. 1850’lerin ilk yarısında Ortadoğu’da kapsamlı seyahatler yaptı. Yazarın Anadolu üzerinden Suriye ve Filistin’e uzanan eserinde gittiği yerlerde yerel halklarla kurduğu diyaloglara dayanan samimi ve içten tasvirler dikkat çekmektedir. Ankara, Konya, Adana, İskenderun hakkında bilgiler vermekte buralarda yaşayan halklar hakkında ayrıntılı açıklamalar yapmaktadır. Kayseri Ermenilerini ayrı bir başlık altında inceleyen yazar, geçtiği yerlerdeki Türk kadınının durumunu oldukça dikkatli bir gözlemle sunmuştur. Kitabın İngilizce tercümesi Oriental Harems and Scenery (New York, 1862) başlığı ile basılmıştır. Blackmer 1679.

1 Ağustos 1914 ile 29 Temmuz 1916 arasında İngiltere donanması kruvazörlerinden HMS Doris’te görev yapan anonim yazarın bir seyir defteri şeklinde tuttuğu notlardan oluşan bu yazmada [185] dolu sayfa, [145] boş sayfa; kitabın diğer tarafında ise [44] yazılı sayfa bulunmaktadır, 26.5 x 20 cm, bez cildinde. HMS Doris 1896 yılında yapımına başlanan 5.600 tonluk 2. sınıf bir kruvazördü. Saatte 19 millik sürati, 450 personeli, 11 adet 15 cm, 3 adet küçük çapta topa ve 3 adet torpidoya sahipti. Gemi komutanı Amiral Frank Larken’di (1875-1953). Doris kruvazörünün hikayesini anlatan kitabın ilk sayfasında gemi personelinin rütbeleri ile birlikte isim listesi verilmektedir. Kitabın arka tarafında ise İngiltere ve bazı başka Avrupa devleti donanmalarındaki gemilerin isimlerinden oluşan bir liste (11 s) ile “Three Months on the Syrian Coast” başlıklı yazıya (32 s) yer verilmiştir.

W[ilhelm]. Brennecke, Die Länder an der unteren Donau und Konstantinopel. Reise-Erinnerungen aus dem Herbst 1868. Hahn"sche Hofbuchhandlung, Hannover, 1870. 172 s, 23 x 14,5 cm, bez cildinde. 1878 yılında çeşitli Balkan şehirlerine uğradıktan sonra İstanbul’a gelen Brennecke seyahatnamesinin yarısını İstanbul’a ayırmıştır.

Katip Çelebi, History of the Maritime Wars of the Turks, translated from the Turkish of Haji Khalifeh by James Mitchell. Chapters i. to iV. by Haji Khalifeh, Johnson Reprint Company, New York, London, 1968. xiii, 80 s, 26 x 17.5 cm, bez cildinde. Londra’da 1831’de basılan ilk baskının tıpkıbasımı. Osmanlı donanmasını anlatan Tuhfat al-Kibar fi Asfar il-Bahar’ın ilk dört bölümünün çevirisidir.

Grace Ellison, An Englishwoman in Angora, Hutchinson, London, [1923 ?]. 344 s, metin dışında 34 levha, 23.5 x 16 cm, bez cildinde. Milli Mücadele’yi başından sonuna kadar izleyen ilk İngiliz kadın olan Grace Ellison Türk-İngiliz dostluğu için çaba harcamış bir kişidir. Türkler ve İngilizler savaşta düşman kamplarda olduklarından, İngiliz kimliğni genellikle gizlemiş ve kendisini Amerikalı olarak tanıtmıştır. Türkiye’de kaldığı dönemde Milli Mücadele’yi başından Lozan görüşmelerine ve Cumhuriyet’e kadar izlemiş; Atatürk, İnönü, Ahmet Ağaoğlu, Halide Edip, Adnan Adıvar, Rauf Bey ve üst düzeyde birçok devlet görevlisi ve basın mensubu ile yakın ilişkiler kurmuştur. Atatürk ile görüşmeler yapmış, yapmış olduğu görüşme 22 Aralık’ta the Morning Post’da yayınlanmıştır. Türkiye‘de kaldığı süre boyunca, İzmir, İstanbul ve Bursa’yı da gezen Ellison, Lozan Barış görüşmelerini izlemek üzere Türk delegasyonu ile birlikte Lozan’a gitmiştir. Kitapta yer alan fotoğraflar birer belge niteliğindedir.

Alexander van Millingen, Byzantine Churches in Constantinople their History and Architecture, MacMillan, London, 1912. xxix, 352, [1] s, 116 plan ve resim, 92 levha, 25.5 x 17 cm, bez cildinde. Yazar kitabın önsözünde Byzantine Churches in Constantinople’ın 13 sene önce yayınlanan Byzantine Constantinople, the Walls of the City and Adjoining Historical Sites (London, 1899) isimli kitabın devamı olduğunu yazmaktadır. Kitap Osmanlı imparatorluğunun son dönemine ulaşabilen Bizans kiliselerini tarih ve mimarileri ile inceleyerek tam bir envanterini vermektedir. Plan, harita, rölöve gibi bir mimari kitabında bulunması gereken tüm unsurları barındıran bu mufassal kitap 25 bölümden oluşmaktadır. Kitabın sonuna bibliyografya, Bizans imparatorlarının listesi ve indeks eklenmiştir. Kitabın her bölümü ayrı bir kiliseye ayrılmıştır. Gayet nadir bir kitaptır.

[Julia] Pardoe, Les Beautés du Bosphore, orné d’une Suite de vues de Constantinople et de ses Environs, d’Apres les Dessins Originaux de W. H. Bartlett, George Virtue, Londres, 1838. 1 ekstra künye sayfası (İngilizce), 164, [1] s, 79 gravür, 1 gravürlü künye sayfası, 1 harita, (İngilizce baskıda bulunan gravürler kullanılmıştır), 28.5 x 22 cm, deri cildinde.

Amédée Alléon, Nouveaux Procédés de Taxidermie. Accompagnès de quelques impressions ornithologiques, de photographies des principaux types de la collection de l’auteur à Makri-Keui, près Constantinople et de physionomie de rapaces sur nature. L. Mulo, Paris, 1898. [8], xv, 116 s, 132 fotoğraf, 28 x 19 cm, lüks deri cildinde. Türkiye ve özellikle İstanbul ve çevresinin kuşları için ender bir kaynak. Yazarın koleksiyon yapmak amacıyla topladığı ve daha sonra içini doldurduğu kuşlara ait büyük bir bölümü tam sayfa olan 132 fotoğraf kitabın ana eksenini oluşturmaktadır. Alléon, çalışmalarından ötürü, Mecidiye Nişanı da dahil olmak üzere pek çok ödül kazanmış önemli bir bilim insanıdır. Türkiye’nin ornitolojisi hakkında Türkçe kaynakların çok az olması bu çalışmanın değerini arttırmaktadır.

Nicolaus Schmidt, Seer aenmerkelyke reys-beschryving na Constantinopolen en Egypten, gedaan in "t jaar 1605, en vervolgens door Nicolaus Schmidt, Pieter Van Der Aa, Leiden, [1706-1708]. [1], 71, [8] s, 2 katlanır gravür, 19 x 12 cm, lüks deri cildinde. Bu kitap Naaukeurige Versameling der Gedenk-waardigste Zee en Land-reysen, na Oost en West-indien, Mitsgaders andere Gewesten, ter eerster Ontdekking enn soo vervolgens van Verscheyde Volkeren, meerendels door Vorsten, of Maatschappyen Derwaarts gesonden, gedaan; Zedert het jaar 1601 tot 1605"ın içinde basılmıştır.18 x 13.5 cm ölçülerindeki bakır baskı gravürlerden birincisi İskenderiye’de bir dans gösterisini, ikincisi ise İstanbul’da bir suçlunun cezalandırılmasını tasvir eder. Pieter van der Aa (Leiden 1659-1733) daha çok harita ve atlasları ile tanınan Felemenk yayıncıdır. Müzayedelerimizde ilk defa görülmektedir.

[Aaron Hill], A General History of the Ottoman Empire illustrated with Useful Notes and Observations, after the Manner of Mr Sandys, Mr. Addison, & adorn"d with Copper Plates. Containing Chap. i An Account of the vast Extent of the Turkish Empire. 2. Of the Turkish Policy. 3. Of the Civil Government of the Turks. 4. Of their Military Government. 5. Of their Naval Force. 6. Of the Tenets of their Faith, and how different from the Persons. 7. Of the Ceremonies of the Turkish Religion. 8. Of the several Sects into which they are divided. 9. Of the Turkish Studies, and how far Learning is encouraged among them. 10. Of the Turkish Morals. (…) 52. The Conclusion. London: Printed and Sold by Charles Marsh, at Cicero"s Head, in Round Court, in the Strand, over against York Buildings. MDCCXL [1740] (3. baskı). [322] numaralandırılmamış sayfa, 6 elle renklendirilmiş gravür, 31.5 x 20.5 cm, tamirli deri cildinde. Blackmer 817 (2. baskı), Atabey 581