HASAN RIZA EFENDİ (1849-1920)

Kategori: Hat

Lot No: 173

Celi Sülüs Hat Levhası Ketebeli, Hicri 1321 (M. 1903) tarihli, kahverengi kâğıt üzerine is mürekkebi ve celi sülüs hatla kaleme alınmış eserde Osmanlıca “O seçkin peygamber, hem âlemlere rahmet, bende gömülüdür diye yeryüzü göğe karşı övünüyor. Cebrail ravzasını ziyaret edip şöyle dedi: “işte Adn cenneti budur, ebedi olarak kalmak üzere girin oraya” yazılıdır. Çevresi çiçek buketleri ile süslü bir su ile çevrilidir. 62 x 65 cm. * Özel Koleksiyon. Hasan Rıza (1849-1920) Hasan Rıza Efendi Üsküdarlıdır. Bozdoğan Kemeri’nde Kapudanpaşa, sonra Hâfız Münip Efendi’nin mektebinde okumuştur. İlk yazı dersini burada almıştır. Fakat asıl yazı hocası Bab-ı Seraskeri kâtiplerinden meşhur hattat Yahya Hilmi Efendi’dir. Babası 1865 yılında çıkan kolera salgınında vefât edince Pertevniyal Valide Sultan’ın Kapı Çuhadarı olan amcası Hüseyin Efendi, Valide Sultan’a rica ederek yeğenini, Muzikâ-i Hûmayun’a kaydettirmiştir. Hattat Şefik Bey oranın Hüsn-ü Hat hocası idi. Hemen ondan meşke başlayarak on altı talebe ile icâzet almıştır. Şefik Bey sayesinde Kazasker Mustafa İzzet Efendi ile tanışmış ve ondan çok faydalanmıştır. Önce Muzikâ-i Hûmayun imamlığına, sonra Şefik Bey’in emekliye ayrılması üzerine, Muzikâ-ı Hûmayun hat hocalığına tayin edilmiştir. Bir ara Padişahın mevlîd okuyucuları arasına girmiştir. Medrese-tül Hattâtin (Hattâtlar Medresesi) açıldığında oraya sülüs, nesih ve reyhanî hocası olmuştur. Öldüğünden iki gün sonra Hisar’da oturduğu evi yanmış, eserleri güçlükle kurtarılmıştır. Hasan Rıza Efendi XIX. yüzyılın sonu ile XX. yüzyılın başında yaşamış hattatların en değerlilerinden biridir. On dokuz Kur’an-ı Kerim yazmıştır ki, her biri diğerinden güzeldir. Cihangir Camii’nde levhaları, Sultan Selim Camii için yazdığı büyük Hilye-i Sâadet, Söğüt’te yapılan camideki ve Mekke’de Makam-ı İbrahim’de asılı bulunan ilk dört halifenin isimleri muhtelif yerlerde görülen isimlerden bazılarıdır. Etrafı rokoko süslemeli, büyük boyda, Türkçe tercümesi ile Şems sûresi Sabancı koleksiyonunda yer almaktadır. İki satır sülüs, iki satır nesih hatla yazmış olduğu 1881 tarihli İmam Buseyri’nin Muhammediye adlı kâsidesi çok güzel yazılmış eserlerindendir. (Ref: Şevket Rado, Türk Hattatları)

Muhammen Bedel