C. Bertrand (gravürler), Jean Brindesi (resimler),
James Robertson (fotoğraflar), Album zur Erinnerung
an Constantinopel = Souvenir de Constantinople =
Remembrances of Constantinople, Triest, Literari...sche
Abtheilung des Österreischen Lloyd, 1863. 28 levha.
23,5x30 cm, sırtı yorgun orijinal cildinde. Dönemin İstanbul sever ressam ve fotoğrafçılarının gözüyle
İstanbul. Albümde yer alan görsellerin bazılarını başlıkları
şunlardır: Genel görünüm, Türk kadını, Şekerci, Talika, Araba,
Mezarlık, Aya Sofya, Süleymaniye Camii, Fatih Camii, II. Bayazid
Camii, Sultanahmet Camii, II. Mahmud Camii, Eyüp Cami
ve Türbesi, Sultanahmet Çeşmesi, Tophane Çeşmesi, Kandilli
Çeşmesi, Sultan Ahmet Türbesi, II. Mahmud Türbesi, Valide
Sultan Türbesi, Çemberlitaş, Topkapı Sarayı avlusu, Abdülmecid
Köşkü, Yedikule, Kuz Kulesi, Rumelihisarı, Dolmabahçe.Devamını Oku
Melchior Lorichs, Osmanlılar = The Ottomans, gravürler:
Gilbert Brown, metin: Stephane Yerasimos, tasarım: Marianna
Yerasimos & Ali Özdamar, İstanbul & London, Galeri Alfa
& Gilbert Brown Studio, 1996.... 6 gravür. 70x53,5 cm., el
yapımı özel cilbendindedir. Velin arches kâğıda, bakır baskı
tekniğiyle hazırlanmıştır. Sadece 25 adet basılmıştır.
Danimarka – Alman kökenli Rönesans ressam ve matbaacısı
Melchior Lorichs 1555 yılında Kutsal Roma – Germen
İmparatorluğu’nun elçisi olarak atanan Augier Ghiselin de
Busbecq’in maiyetinde İstanbul’a gelmiş, burada kaldığı dört
yıl boyunca da sayısız desen ve resim yapmıştır. En önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen ve 11 metre uzunluğundaki
21 parçadan oluşan İstanbul panoramasını da bu dönemde
hazırlamıştır. Lorich’in burada hazırladığı eserler, 16.
yüzyıl Türk yaşam ve adetlerini yansıtan en önemli görsel
belgeler arasında kabul edilirler. Lorichs Osmanlı başkentinde
kaldığı yaklaşık dört yıl boyunca şehirdeki tarihî anıtları, çeşitli
insan tipleri ve kıyafetlerini ve Osmanlı ordusundan sahneler
çizer. Bu arada Kanuni Sultan Süleyman’ın 2 adet portresini
hazırlar. Müzayedeye sunduğumuz, özel velin arches
kâğıda, bakır baskı tekniğiyle sadece 25 adet basılan bu nadir
albümde, Lorcih’in Osmanlı askeri gravürlerine yer verilmiştir.Devamını Oku
Devlet-i Âliye-i Osmaniye Sancaklarıyla Düvel-i Ecnebiye
Bandıralarını Hâvi Albümdür, İstanbul, Matbaa-i Bahriye,
1328 [1912]. 129 yaprak, kimi yapraklarda numara yoktur,
bazı numaralar elle yazılmışt...ır, 39x27 cm, yeni kırmızı deri
cildinde.
Yaklaşık elli ülkeye ait bayrak ve bandıralardan örnekler barındıran,
özel kâğıda basılı ve oldukça nadir olan bir albümdür.
Osmanlı Devleti’ne ait bayraklarla başlayan albümde, sırasıyla
Arjantin, Almanya, Amerika, Avusturya, İspanya, İsveç,
Ekvator, İngiltere, Uruguay, İtalya, İran, Brezilya, Belçika, Bulgar,
Bolivya, Peru, Paraguay, Portekiz, Tunus, Çin, Danimarka,
Rusya, Romanya, Japonya, Siyam, Şili, Salvador, Guatemala,
Fransa, Flemenk, Kore, Kostarika, Kolombiya, Kongo, Küba,
Liberya, Meksika, Monako, Norveç, Nikaragua, Venezüella,
Haiti, Yunan ve Karadağ devletlerinin kraliyet arma, bayrak ve
bandıralarından örneklere yer verilmiştir.Devamını Oku
Marie de Ujfalvy-Bourdon, De Paris a Samarkand : le
Ferghana le Khouldja et la Sibérie occidentale. Impressions
de voyage d’une parisienne. Ouvrage contenant 273 gravures
sur bois et cinq cartes. Pari...s, Librairie Hachette, 1880.
487 s, 273 gravür, 1 tanesi renkli, 5 harita, 34x27 cm, yeni
yaptırılmış, sırtı deri cildinde.
Himalayalara giden ilk Avrupalı kadınlardan biri olma özelliğini
taşıyan Fransız seyyah, fotoğrafçı ve etnolog Marie de
Ujfalvy-Bourdan’un (1845 – 1904) seyahatnamesi. Yolculuk
1876 yılında Paris’te başlamış ve Sibirya’da sonlanmıştır. Kitap
XX ana bölümden oluşmaktadır. Seyahatin rotası şu şekildedir:
Paris, St. Petersburg, Helsingorfs, Moskova, Orenburg,
Kazalinsk, Kırgızistan, Türkistan, Taşkent, Semerkant, Fergana,
Khokand, Kouldja, Batı Sibirya. Kitapta Taşkent, Semerkant ve
Fergana’ya oldukça önemli bir yer ayrılmıştır.Devamını Oku
Aleksandr Konstantinidi Paşa, Usul-i Lisân-ı Rumî,
Mekâtib-i Şâhâneye devam eden nevresidegân ile bil-cümle.
Rumcanın tahsilini teshil eder ameli ve nazari kitabdır,
Dersaadet, Neologos Matbaası, 1309... [1892]. Maarif nezaret-i
celilesinin fi 22 Recep Sene 1309 tarihli ve 1046 numaralı
ruhsatnamesi ile tab olunmuştur, 368 s., 21,5x14,5 cm,
döneminin orijinal yorgun cildinde.Devamını Oku
Baron de Tott, Memoires du Baron De Tott, sur les Turcs et
les Tartares, Amsterdam, MDCCLXXXIV [1784]. 4 cilt: c.1:
XL+203s; c.2: 220 s; c.3: 180 s; c.4: 152 s; 20 x 13 cm, 4 kitap
tek ciltte toplanmı...ştır, klasik cildinde.
Baron de Tott (1733-1793) Macar asıllı Fransız asilzadesidir.
Topçu mühendisi olarak eğitim gördükten sonra, İstanbul elçiliğine
atanan Comte de Vergennes’in yanında İstanbul’a geldi.
Burada sekiz yıl kalacak olan Tott, Levanten bir ailenin kızı ile evlenir ve Türkçe öğrenerek elçiliğin tercümanlığını yapar. Bu
süre içinde tanık olduğu birçok olaydan, kentten ve halkın örf
ve âdetlerinden hatıralarında söz eder. Diğer ziyaretçiler gibi
kente denizden hayran olan gezgin karaya ayak basınca hayal
kırıklığına uğrar, sokakların darlığını, ev saçaklarının neden
olduğu loşluğu, kaldırımların bozukluğunu ve pisliğini eleştirir.
Gelişinden birkaç ay sonra meydana gelen ve kent merkezinin
büyük bir kısmını harap eden Hocapaşa yangını, Tott’a
göre bu düzensizliğin doğal bir sonucudur. Eşinin hanımlara
yaptığı ziyaretlerden faydalanan yazar, ondan aldığı bilgilerle
Türk ve Rum konaklarının içlerini, ailelerin yaşayış biçimlerini
anlatır. 1757’de 3. Mustafa’nın tahta çıkışında Eyüp’teki kılıç kuşanma
merasimini de anlatır. İstanbul yaşayışının hiçbir yönünü
ihmal etmeyen Tott, saraydaki bir doğum münasebetiyle
Büyükdere’de yapılan şenliklerden, Süleymaniye’deki Tiryaki
Çarşısı’ndan ya da Ragıp Paşa’nın kurduğu kütüphaneden de
söz eder. 1763’te Fransa’ya dönen Tott, 1767’de Fransız hükümeti
tarafından Kırım hanının yanına gönderilir. Burada 1768-
1774 Osmanlı- Rus Savaşı’nın ilk safhalarına katılan yazar,
1769 baharında İstanbul’a döner. 1770 Çeşme bozgunundan
sonra Çanakkale Boğazı’nı tahkim etmekle görevlendirilir. Bir
mühendislik okulunun açılması için mühendislik bilgilerinden
faydalanmak isteyen Osmanlı sarayının bu girişimi, geleneksel
eğitimden gelen hendesecilerin mukavemetiyle karşılaşır.
Hendesecilerin ileri gelenleri ile düzenlenen bir sınavda
Tott“Üçgenin iç açılarının toplamı ne kadardır?” diye sorunca
onlar da “Üçgene göre değişir” diye yanıt verirler.Devamını Oku
L[éon]. [Marie Eugeńe] de Beylié, L’Habitation Byzantine. Les
Anciennes Maisons de Constantinople. Supplement, Grenoble
& Paris, H. Falque & F. Perrin / Ernest Leroux, 1903. [10]+28 s;
11 levha, 33x25...,5 cm, karton kapağında. 25 fotoğraf.
Arkeoloji düşkünü Fransız asker ve devlet adamı Léon Marie
Eugéne de Beylié (1849 – 1910) tarafından hazırlanan
ve Bizans mimarisinin Avrupa mimarlığı üzerine etkilerini
inceleyen çalışmasının ek cildidir. İstanbul’da Bizans döneminden
kalma yerleşim yerlerinin görüntülerini içeren bir
albüm niteliğindedir. Fener, Balat, Galata gibi sentlerde yer
alan eski yapıların 19. yüzyıl sonlarındaki durumlarını gösteren
fotoğraflar içeren bir çalışmadır. Vezir Han, Büyük
Yeni Han, Mısır Çarşısı Girişi, Haznedar Han, Hasan Paşa
Hanı, Küçük Yeni Han gibi binaların yanı sıra Fener, Balat,
Galata gibi semtlerden görüntülere de yer verilmiştir.Devamını Oku
Ernest [Pellegrin Joseph] Michel, Le Tour du monde: en deux
cent quarte jours: L’Hindoustan, dessins de M. Boisroger,
Paris, Librairie National d’Education et de Récréation, [1894].
160 s, 13 resim, 2...5 x 16 cm, dekoratif kırmızı cildinde.
Fransız seyyah Ernest [Pellegrin Joseph] Michel (1837 – 1896)
tarafından kaleme alınan 240 Dünde Dünya Turu başlıklı dizinin
Hindistan ile ilgili olan cildidir. Kitapta 1882 yılında Hindistan’a
yapılan bir yolculuğun izlenimleri aktarılmaktadır. Altı bölümden
oluşan kitabın ilk bölümünde Kalküta, ikincisinde Himalayalar,
sonraki bölümlerde Agra, Delhi, Ahmedabad, Bombay
hakkında gözlemlere yer verildikten sonra gelen, görülen yerlerdeki
gündelik yaşam, kutlama ve törenlerle ilgili bilgiler verilmektedir.
Altıncı ve son bölümde Singapur, Mekke ve Süveyş
kanalından bahsedilmektedir. Kitabın sonuna ayrıca Hindistan
üzerine genel gözlemler ve notlara yer verilmiştirDevamını Oku
Hans Wilde, Brussa: Eine Entwickelungsstate Türkischer
Arcihtecture in Kleinasien unter Ersten Osmanen, Berlin,
Verlag von Ernst Wasmuth, 1909. 136 s, resimli, metin dışı 4
adet renkli levha, 27x20 cm..., bez cildinde, haliyle.
Bursa camilerinin mimari yapıları üzerine ayrıntılı bilgiler içeren
nadir bir çalışmadır.Bursa’da buluna cami, türbe, medrese,han, hamam gibi Osmanlı yapıları ayrıntılı olarak ele alınmıştır.
Kitapta, Sultan Orhan Camii, Yıldırım Bayezid Camii, Emir Sultan
Camii, Ömer Bey Camii, Ulu Cami, Yeşil Cami, İpek Han
Camii, II. Murat Camii, Hamza Bey Camii, I. Murat ve Yıldırım
Beyazıd Türbeleri, Emir Sultan Türbesi, Yeşil Türbe, II. Murat
Türbesi, Musa, Mahmud ve Mustafa Türbeleri, Cem Sultan
Türbesi, Hamza Bey Türbesi, Hatice Sultan Türbesi, Yıldırım
Bayezid Medresesi, Yeşil Medrese, Eski Kaplıca, Yeni Kaplıca,
İpek Han, Pirinç Han, Balaban Han, Tus Han, Mahmud Paşa
Hanı gibi yapıların mimari özellikleri ve tarihçeleriyle ilgili bilgiler
sunulmuştur. Çalışmada Osmanlı mimarisi üzerine yazılmış
olan belli başlı eserler referans olarak kullanılmıştır.Devamını Oku
George Kennan, Siberia and the Exile System, illustrations
by George Albert, New York, The Century Co, 1891. 2 cilt: c.1
– xvi+409 s; c.2 – xii+575 s, 23,5x16,5 cm, şık bez ciltlerinde. George Kennan ...(1845 – 1924) Rusya İmparatorluğu’nun Kamçatka
ve Kafkasya bölgelerine yaptığı yolculuklarla öne çıkan
Amerikalı bir kâşif ve seyyahtır. Daha çok The Tent Life in Siberia
adlı çalışmasıyla tanınır. Bu çalışmasında, araştırmacılar
için önemli kabul edilen Sibirya halkları üzerine önemli bilgiler
sunmuştur. Kennan’nın müzayedeye sunduğumuz Siberia and
the Exile System adlı bu çalışması ise Sibirya’daki sürgün yerleşimleri,
hapishaneler ve madenler ile ilgili ilk elden gözlemlerini
ve belgelerini aktardığı, sanatçı Albert Frost’un çizimleriyle
zenginleştirilmiş bir çalışmadır ve döneminde Amerikan kamuoyu
üzerinde oldukça büyük bir etki bırakmıştır.Devamını Oku
Johan Hedenborg, “Turkiska Nationens Seder, Bruk och
Klädedrägter...” Stockholm, Tryckt Hos. L. J. Hjerta, 1839.
220 s, 47 adet renkli gravür, 25,5x20,5 cm, iç kapakta
“Ex-Libris Benkt-Ake Benktsson” ...etiketi vardır, sırtı bez,
kapakları ebrulu cildinde. İsveçli hekim ve gezgin Hedenborg, İsveç büyükelçisi Kont
Löwenhelm’in maiyetinde İstanbul’a gelmiş, ayrıca 1830-
31 yıllarında Anadolu, Suriye ve Mısır’ı dolaşmıştır. 1837’de
İskenderiye’deki İsveç konsolosunun kâtibi olmuştur. Daha
sonra Rodos Adası’na yerleşerek 16 yıl orada kalmış 1854’te
ölmüştür. 1839’da Stockholm’de yayınladığı Osmanlı
kıyafetlerini gösteren albümü “Turkiska Nationens Seder, Bruk
och Klädedrägter...” yalnızca bir kez basılmıştır ve bir İsveçli
tarafından yapılan ilk ve tek kostüm kitabı olma özelliğini taşır.
Söz konusu albüm, taşbaskı tekniğinde basılıp hemen elle
renklendirilmiş 47 taşbaskı yer almaktaydı. Bu taşbaskılarda
sokak satıcıları, çeşitli ulusların temsilcileri ve saray görevlileri
tasvir edilmekteydi. Görsel açıdan sadece kıyafetler değil Osmanlı
coğrafyasındaki çeşitli insan tiplerini geleneksel yaşantıları
içinde resmeden örnekler olması açısından da önemlidir.
Osmanlının 19.yüzyılını gösteren albümde özellikle sokak satıcıları
(fidancı, kaymakçı, simitçi, üzümcü vs.) ve Ermeni, Yahudi,
Rumlara (Fenerli Gelin), Bulgarlar, Gürcüler gibi tiplemelere,
sokaktaki günlük yaşama ait sahnelere rastlamak mümkündür.Devamını Oku
John Lloyd Stephens, Incidents of Travel in Greece, Turkey,
Russia and Poland (2 cilt), New York, Harper & Brothers,
1838. 2 cilt; c.1- 1 katlı harita (tamir gerekmektedir), 268
s; c.2- 275 s., resiml...i, 19,5x12 cm, döneminin orijinal bez
cildinde.
Amerikalı kâşif, yazar ve diplomat John Lloyd Stephens’ın (1805
– 1852) Türkiye, Rusya ve Polonya ile ilgili seyahat izlenimleri.
Kitap, yazarın Incidents of Travel in Egypt, Arabia Petraea, and
the Holy Land (1837) ve Incidents of Travel in Central America,
Chiapas, and Yucatan (1841) adlı eserlerinin de bir tamamlayıcısı
niteliğindedir. Aynı zamanda bir hukuk adamı da olan Stephens,
sağlık nedenleriyle seyahatlere çıkmaya başlamışsa da
döneminde Amerika’daki en önemli seyyah ve kaşiflerden biri
haline gelmiştir. Maya uygarlığı ile yapılan çalışmaların öncülerinden
biri olmuştur. Bu kitabın önsözünde, yayıncı, yazarın
daha önce yayınlanan ve Mısır, Arabistan ve Kutsal Topraklara
dair olan kitabının bir devamını olarak Türkiye, Yunanistan, Rusya
ve Polonya izlenimlerini de kaleme alması konusunda teşvik
ettiğini istediğini belirtmektedir. Yazar, Karadeniz’den, Rusya içlerinden geçerek, Baltıklara doğru yolu üzerindeki yerlerin,
kendi ülkesindeki birçok kişi için, oldukça yeni yerler olduğu
düşüncesiyle bu eseri de kaleme almıştır. Yazar bu çalışmalarında,
seyahat edilen ülkeler hakkında ayrıntılı bilgi vermek
yerine bu bölgelerdeki gündelik yaşamı yansıtan izlenimlerini
aktarmayı tercih etmiştir. Türkiye ile ilgili izleminler çalışmanın
birinci cildinde yer almaktadır ve ağırlıklı olarak İzmir ve İstanbul
ele alınmaktadır.Devamını Oku